Amiang (hay còn gọi là asbestos) là tên gọi chung của loại sợi khoáng silicat, được bắt nguồn từ tiếng Hi Lạp cổ có nghĩa là “ không thể bị phá huỷ “. Từ lâu, con người đã biết sử dụng amiăng để sản xuất một số loại sản phẩm phục vụ kỹ thuật và đời sống (má phanh, vật liệu cách nhiệt, tấm lợp, tấm ngăn trang trí nội thất, ống dẫn nước...) đem lại nhiều tính năng tốt cho các sản phẩm đó, như: độ bền cao, giá thành hạ.
Công đoàn Xây dựng Việt Nam và Tổ chức Nhân dân Úc vì y tế, giáo dục và phát triển hải ngoại (APHEDA) phối hợp tổ chức lớp tập huấn “Nâng cao nhận thức về mối nguy hại của Amiăng”
Trong tự nhiên, có nhiều loại sợi amiăng khác nhau và chúng được chia thành hai nhóm riêng biệt: amphibole và serpentine có cấu trúc hóa học, tính chất vật lý hoàn toàn khác nhau. Các loại sợi amiăng thuộc nhóm amphibole (còn có tên gọi khác như amiăng xanh, amiăng nâu) có cấu tạo sợi dạng thẳng, nhám, hình kim, chu kỳ bán phân hủy chậm (các nghiên cứu y học cho thấy chúng có thể lưu lại trong phổi tới 446 ngày) nên các sợi thuộc nhóm amphibole có thể là nguyên nhân gây ra ung thư phổi và ung thư trung biểu mô. Amiăng chrysotile (còn gọi là amiăng trắng) thuộc nhóm serpentine có cấu tạo sợi dạng xoắn, xốp mềm, dễ phân hủy trong môi trường axit, chu kỳ bán phân hủy ngắn và sẽ bị đào thải ra khỏi cơ thể trong vòng từ 0,3 - 11 ngày.
Amiăng nhóm amphibole (hay còn gọi là amiăng nâu và amiang xanh) đã bị cấm buôn bán, sử dụng ở hầu hết các nước trên thế giới do những ảnh hưởng của sợi đến sức khỏe con người. Amiăng chrysotyle (hay còn gọi là amiăng trắng) thuộc nhóm serpentine là loại amiăng duy nhất đang được buôn bán, sử dụng do những tính chất ưu việt của nó mà chưa có loại vật liệu nào có thể thay thế hoàn toàn được. Ý nghĩa của từ chrysotile bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, “chrysos” (có nghĩa là vàng) và “tilos” (có nghĩa là sợi) hay còn gọi là “sợi vàng”. Dựa vào khả năng chống chịu tốt đối với hầu hết các chất hóa học, amiăng chrysotile có độ đàn hồi và sức bền cao. Đặc tính có một không hai này giúp amiăng chrysotile trở thành một loại nguyên vật liệu đầu vào hữu ích từ nhiều thập kỷ qua, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất các sản phẩm fibrô ximăng, vật liệu chống mài mòn, đệm chịu nhiệt và một số ứng dụng khác.
Theo Quyết định số 121/2008/QĐ- TTg ngày 29/8/2008 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển vật liệu xây dựng Việt Nam đến năm 2020 đã chỉ rõ: “Nghiêm cấm việc sử dụng amiăng amphibole (amiăng nâu và xanh) trong sản xuất tấm lợp; Các cơ sở sản xuất tấm lợp sử dụng amiăng chrysotile phải không ngừng đầu tư chiều sâu, hoàn thiện công nghệ bảo đảm nghiêm ngặt các yêu cầu về tiêu chuẩn môi trường và y tế”.
Tại Việt Nam, ngoài việc sử dụng trong kỹ thuật để làm vật liệu cách nhiệt, vật liệu chống mài mòn, quần áo chống cháy, 90% amiăng trắng còn được sử dụng làm nguyên liệu trong công nghệ sản xuất tấm lợp fibrô ximăng. Đây là loại vật liệu xây dựng giá rẻ, được ưa dùng bởi đặc tính cách nhiệt, chống cháy, bền trong môi trường khí hậu khắc nghiệt đặc biệt là vùng ven biển, vùng hay gặp thiên tai. Bên cạnh đó, tấm lợp fibrô ximăng cũng có ý nghĩa kinh tế - xã hội vô cùng to lớn, góp phần vào sự thành công của các dự án phát triển, xóa đói giảm nghèo của Chính phủ, cũng như các doanh nghiệp sản xuất Vật liệu xây dựng, dự án di dân vùng núi, vùng sâu, vùng xa hay các vùng bão lũ ở miền biển nước ta. Đồng thời, với gần 40 nhà máy sản xuất tấm lợp trải đều trên cả nước đã tạo dựng công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động thuộc ngành Xây dựng.
Tuy nhiên, việc sử dụng sợi amiăng trắng an toàn và có kiểm soát cũng như công tác an toàn vệ sinh lao động trong các doanh nghiệp sử dụng Amiăng đang là vấn đề được nhiều Bộ, ban, ngành và cộng đồng Quốc tế quan tâm .
Chính vì vậy, Công đoàn Xây dựng Việt Nam và Tổ chức Nhân dân Úc vì y tế, giáo dục và phát triển hải ngoại (APHEDA) phối hợp tổ chức lớp tập huấn “Nâng cao nhận thức về mối nguy hại của Amiăng”. Lớp tập huấn được tổ chức tại Đà Nẵng từ ngày 15 đến ngày 17/8/2012, với sự tham gia của 30 học viên đến từ LĐLĐ tỉnh Quảng Nam, LĐLĐ Thành phố Đà Nẵng, Cơ quan CĐXDVN, Công đoàn Tổng công ty Miền Trung, Công đoàn ngành Xây dựng Quảng Nam, Công đoàn ngành Xây dựng Đà Nẵng; cán bộ công đoàn, đại diện người sử dụng lao động và cán bộ làm công tác ATVSLĐ của các đơn vị trực thuộc Tổng công ty Miền Trung có sử dụng Amiăng trong sản xuất.
Dự khai mạc lớp tập huấn có: AHLĐ Nguyễn Văn Bình, Ủy viên BCH Tổng LĐLĐ, Chủ tịch Công đoàn Xây dựng Việt Nam. …;Bà Hoàng Thị Lệ Hằng, Giám đốc Quốc gia, tổ chức APHEDA Việt Nam; Bà Deborah Nicholls – Cán bộ APHEDA đến từ Australia.; Tiến sỹ Nhan Hồng Quang - Phó phân viên trưởng; ThS. Lê Văn Khoa, Trưởng phòng Vệ sinh lao động & KSMT Phân viện BHLĐ & BVMT Miền Trung - Tây Nguyên.
Phát biểu khai mạc hội nghị đồng chí Nguyễn Văn Bình, Chủ tịch Công đoàn Xây dựng Việt Nam nhấn mạnh: Trong những năm qua, CĐXDVN và APHEDA đã có nhiều hoạt động hợp tác trong lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công đoàn. Thông qua các dự án do APHEDA tài trợ, hàng trăm cán bộ, đoàn viên công đoàn ngành Xây dựng đã được đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức, kỹ năng hoạt động. Đặc biệt các cấp công đoàn trong ngành Xây dựng thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức về công tác ATVSLĐ cho người lao động, người sử dụng lao động qua đó từng bước nâng cao nhận thức cho NLĐ và người sử dụng lao động về công tác BHLĐ, từng bước cải thiện điều kiện làm việc, môi trường làm việc trong các doanh nghiệp. Tuy nhiên các đơn vị trong ngành Xây dựng hoạt động trong các lĩnh vực có nguy cơ TNLĐ- BNN cao như xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng và những nghề có liên quan đến amiăng. Vì vậy thông qua lớp tập huấn đội ngũ cán bộ công đoàn các cấp cần nâng cao công tác tuyên truyền giáo dục, cùng với người sử dụng lao động tìm ra những giải pháp tổ chức, quản lý nhằm hạn chế rủi ro cho NLĐ khi tiếp xúc và lao động trong môi trường lao động Amiăng.
Sau khóa tập huấn các học viên được được trang bị kiến thức về tác hại của Amiăng, các giải pháp kỹ thuật phòng ngừa cũng như kinh nghiệm phòng chống tác hại của Amiăng tại Úc cũng như công tác tổ chức thực hiện và Bảo vệ môi trường, các biện pháp phòng chống Bệnh nghề nghiệp, các phương tiện bảo vệ cá nhân cho người lao động và các biện pháp cải thiện môi trường và các biện pháp phòng chống BNN cho NLĐ khai thác, sản xuất vật liệu xây dựng hoặc sử dụng Amiăng.
